Omkopen en omgekocht worden – twee zijdes van dezelfde strafbare medaille
Omkoping is geen eenvoudige juridische figuur. In deze bijdrage zal worden uiteengezet wat omkoping juridisch gezien inhoudt en op welke manier omkoping strafbaar is in België.
Een recent voorbeeld omtrent omkoping
Afgelopen week viel het gerecht binnen bij Philippe de Moerloose, een Belg die beweerdelijk miljonair werd met het aanrekenen van woekerprijzen in Congo.
Meer concreet wordt hij verdacht van omkoping van Congolese ambtenaren. Wat de ambtenaren zouden hebben ontvangen is niet duidelijk. Maar omdat er enorme bedragen betaald werden door de Congolese overheid, voor goederen die op zich veel minder waard zijn, wordt onderzoek gevoerd naar de handelsactiviteiten van de Moerloose.
Actieve versus passieve omkoping
Omkoping kan bestaan op twee verschillende manieren (art. 246 Strafwetboek).
Omkopen: actief
Enerzijds is er sprake van actieve omkoping wanneer een persoon een aanbod doet of toekent aan een andere persoon, om zo een voordeel voor zichzelf of een ander te bekomen.
Het gaat in dit geval om een situatie waarin één persoon de andere omkoopt.
Omgekocht worden: passief
Anderzijds is er sprake van passieve omkoping wanneer een persoon een aanbod vraagt of aanneemt, om zo een voordeel voor zichzelf of een ander te bekomen.
Het gaat in dit geval om een situatie waarin de ene persoon omgekocht wordt door de andere.
Gemeenschappelijke voorwaarde
Bovendien moet – in beide gevallen – de omgekochte persoon een specifieke functie bekleden en binnen die functie een handeling verrichten of nalaten, in ruil; minstens moet dat het doel geweest zijn.
In de praktijk zou bijvoorbeeld het geven van een ruiker bloemen of het aanbieden van een etentje, met als ultiem doel opslag of een promotie te bekomen, al kunnen vallen onder omkoping.
Private versus gewone omkoping
Verder kan omkoping zowel in de publieke als de private sfeer plaatsvinden.
In de private sfeer gaat het om een bestuurder of zaakvoerder, een lasthebber of een aangestelde, die handelt zonder medeweten en zonder toelating van de raad van bestuur, algemene vergadering, de lastgever of de werkgever. We bevinden ons dan in de sfeer van het ondernemingsstrafrecht.
In de publieke sfeer gaat het om openbare ambtenaren die geld vragen voor handelingen die normaliter gratis verleend worden, die handelingen stellen die buiten hun bevoegdheid vallen of handelingen nalaten die ze hadden moeten stellen, of die invloed uitoefenen om een handeling van de overheid te verkrijgen.
Straffen op omkoping
De straffen op omkoping kunnen oplopen tot een gevangenisstraf van vier jaar en een geldboete van 100.000 EUR.
In een zaak zoals die van Philippe de Moerloose betreft een geldboete van 100.000 EUR hoogstwaarschijnlijk geen al te groot afschrikkingsmechanisme.
Evenwel kan, bovenop zowel de gevangenisstraf en/of de geldboete, ook nog een verbeurdverklaring uitgesproken worden, in het kader waarvan alle op onrechtmatige wijze vergaarde inkomsten geconfisqueerd worden en aan de Belgische Staat toegekend worden.
Dat die verbeurdverklaring al wat meer kan afschrikken, hoeft minder te verbazen.
Onderzoek naar omkoping – Advocaat
Bent u betrokken bij een onderzoek naar omkoping? Wenst u advies of meer informatie omtrent omkoping?
Wordt u verdacht of beschuldigd van omkoping of wenst u hierover simpelweg meer informatie, neem dan gerust contact met ons op info@bannister.be of 03/369.28.00.