Er bestaan verschillende strafbare situaties wanneer kooplieden zich in staat van faillissement bevinden. De strafbare situaties worden beschreven in artikel 489 Sw., artikel 489bis Sw. en in artikel 489 ter Sw. In volgende alinea worden de twee meest voorkomende misdrijven beschreven.
De handelaar of handelsvennootschap die staakt te betalen en die ten voordelen van derden zonder voldoende tegenprestaties te hebben, verbintenissen heeft aangegaan ten opzichte van de financiële toestand van de onderneming. In deze situatie gaat het om onvoorzichtige operaties die in de verdachte periode werden opgezet.
De tweede situatie gaat over het niet naleven van verschillende verplichtingen die worden opgelegd door artikel 53 van de Faillissementenwet. Voorbeelden van deze verplichtingen zijn: de curator inlichten over elke adreswijziging, gevolg geven aan alle oproepen van de rechter-commissaris,…